Raport: Analiza rynku gazu Unii Europejskiej przed zimowym kryzysem gazowym 2022/2023

Raport: Analiza rynku gazu Unii Europejskiej przed zimowym kryzysem gazowym 2022/2023

“Największym wyzwaniem, przed jakim stoi sektor energetyczny w najbliższym czasie to drastyczny brak węglowodorów na rynku europejskim, w szczególności brak gazu ziemnego.”

Poniżej prezentujemy raport autorstwa Janusza Kowalskiego, Przewodniczącego Parlamentarnego Zespołu ds. Suwerenności Energetycznej.

1-Janusz-Kowalski-Analiza-rynku-gazu-UE


ANALIZA RYNKU GAZU UNII EUROPEJSKIEJ PRZED ZIMOWYM KRYZYSEM GAZOWYM 2022/2023

Warszawa, 28 czerwca 2022 r.
  1. Największym wyzwaniem, przed jakim stoi sektor energetyczny w najbliższym czasie to drastyczny brak węglowodorów na rynku europejskim, w szczególności brak gazu ziemnego.
  2. Konsumpcja gazu ziemnego w Europie wynosi około 510 mld m3, z czego rynek niemiecki to około 90 mld m3.
  3. Zapotrzebowanie UE jest pokrywane z produkcji własnej i importu. Produkcja własna w UE – 110 mld. m3/rok. Import z Norwegii – około 110 mld m3/rok; import z Rosji – około 150 mld m3/rok; import z Afryki Północnej – około 45 mld m3/rok; LNG – około 100 mld m3 (w tym 17 mld m3/ rok z kierunku rosyjskiego).
  4. Kierunek rosyjski zabezpieczał do 2022 roku blisko 170 mld. m3. Stanowi to 1/3 rynku gazu naturalnego w Europie.
  5. Gaz naturalny z Rosji jest importowany do UE kilkoma drogami: Nord Stream I – zdolności dzienne to 167 mln m3 (55 mld m3 / rok), aktualnie pracuje na 40% (67 mln m3); Gazociąg Jamalski – zdolność dobowa to 85 mln m3 (33 mld m3), aktualnie nie jest w ogóle wykorzystywany; Gazociąg Braterstwo – zdolności dobowe to 356 mln m3 (130 mld m3 rocznie), aktualne wykorzystanie 37 mln m3 – to około 10% zdolności; Gazociąg Turk Stream ma dobową zdolność 83 mln m3 (31,5 mld m3), aktualne wykorzystanie 20 mln m3, stanowi to wykorzystanie 25 %.
  6. Zakładając utrzymanie aktualnych poziomów wykorzystania gazociągów z Rosji do Europy sumaryczny roczny przesył gazu wyniósłby 41 mld m3 (NS – 22 mld; Jamał 0 mld m3; Braterstwo 13 mld m3; Turk 6 mld m3). Oczywiście w pierwszej połowie roku 2022 wykorzystanie tych gazociągów było większe i wartości te są teoretyczne. Precyzyjne wyliczenia będzie można poczynić po zapoznaniu się z informacjami o faktycznym imporcie do UE w I połowie 2022 r. tj. w lipcu 2022 r.
  7. Powyższa analiza wskazuje jednak wyraźnie, iż w roku 2022 będziemy mieli do czynienia z luką podażową na rynku gazu w UE sięgającej poziomu nawet 100 mld m3. Konserwatywne szacunki aktualnie oscylują bliżej 80 mld m3.
  8. Realną alternatywą dla gazu rosyjskiego w perspektywie najbliższych kilku miesięcy jest zwiększenie produkcji w Norwegii o około 10-15 mld m3/rok.
  9. Drugim kierunkiem zastąpienia gazu rosyjskiego jest LNG. Analiza dostępnych informacji pozwala na przyjęcie dodatkowych 20 mld m3 rocznie. Bardzo optymistyczne prognozy to 30 mld m3 rocznie. Nawet przy bardzo optymistycznym scenariuszu w systemie europejskim powstaje luka podażowa minimum 30 mld m3. Luki tej nie można wypełnić w żaden inny sposób. Założenia te są bardzo optymistyczne, dlatego jest bardzo prawdopodobne, iż luka ta będzie znacznie większa.
  10. Głównym importerem rosyjskiego gazu w Europie i zarazem największym konsumentem gazu w ogóle są Niemcy blisko 50 mld m3/rok. Oznacza to, iż w Niemczech deficyt gazu będzie odczuwalny najbardziej. Zakupy interwencyjne (SPOT) na rynku niemieckim z przeznaczeniem dla innych państw będą niezwykle trudne (brak gazu) a jeżeli w ogóle możliwe, to po bardzo wysokich cenach i w niewielkich ilościach.
  11. Deficyt gazu będzie tym bardziej odczuwalny im bardziej będzie brakować węgla na rynku europejskim. Brak możliwości substytucji w produkcji energii elektrycznej.
  12. W każdym przypadku należy się spodziewać bardzo istotnych podwyżek gazu i energii elektrycznej zarówno w UE, jak i w Polsce.